Week 7 - Een alternatief?

Ongeveer de helft van de producten die Coca-Cola aanbiedt in België zijn light-producten. Maar dranken zijn niet de enige producten waarvan light-versies bestaan. Je kan ook light-mayonnaise, light-boter, light-kaas en ga zo maar door. Tijdens de zomervakantie deed ik vakantiewerk in een supermarkt. Ik kreeg het kassawerk. Toen viel me op dat light-producten toch echt wel in trek zijn. De bevolking is zich dus toch bewust van het effect van te veel suiker en ergens toch ook bezig met de lijn. In light-producten worden de suiker vervangen door zoetstoffen. Meestal gebruikt men intensieve zoetstoffen, waarbij de zoetkracht groter is dan die van suiker. Hierdoor is er maar een kleine hoeveelheid nodig. De bekendste zoetstof is aspartaam. Die vinden we bijvoorbeeld terug in cola-light. Toch liggen de zoetstoffen onder vuur. Ze worden kunstmatig gemaakt en er is discussie of ze wel gezond zijn. Voorstanders beweren dat ze wel gezond zijn er een goed alternatief voor suiker aangezien zij weinig calorieën bevatten en beter voor de tanden dan suiker. Ze zouden ook goed zijn voor diabetici aangezien hun bloedsuikerspiegel niet verandert door zoetstof. Het is trouwens bewezen dat bijvoorbeeld aspartaam beter is voor diabetici. Tegenstanders beweren dan weer dat zoetstoffen kankerverwekkend zijn, zorgen voor hoofdpijn, zorgen voor een verminderd zicht en oorzaak zijn van chronische vermoeidheid. Tijdens het zoeken naar bronnen kwam ik ook veel tegenstellingen tegen. De ene site zei dat er geen bewijs is dat ze kankerverwekkend zijn of één van de andere bijwerkingen hebben. Andere websites beweren dan weer dat er wel bewijzen zijn voor het kankerverwekkend effect. Maar dit zou bij overtollig gebruik zijn. Ik kwam toch meestal de conclusie tegen dat er geen bewijzen zijn voor negatieve effecten. Er werd ook per zoetstof een aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vastgesteld. Voor aspartaam is dit 40mg per kilo lichaamsgewicht per dag. Je zou de conclusie kunnen trekken dat er, net als bij suiker, geen gevaar is wanneer je niet overdrijft in je consumptie van zoetstoffen.


Stevia

Stevia is een zeer zoet plantje. Je kan van de gedroogde blaadjes een poeder maken door ze te malen in een koffiemolen. Het poeder kan je gebruiken als zoetstof voor ijs, confituur, enzovoort. Je hebt er maar een heel klein beetje van nodig van het is 300 keer zoeter dan suiker. Stevia is dus een natuurlijk zoetmiddel. Aangezien het een plant is, heeft stevia het voordeel dat het antibacterieel is en antioxidanten bevat. Daarnaast heeft stevia het voordeel op suiker dat het geen calorieën of koolhydraten bevat. Diabetici mogen het dus eten.

Stevia is verkrijgbaar is poedervorm, vloeibaar of als gedroogde blaadjes. In Japan wordt het al 60 jaar als alternatief voor andere zoetstoffen gebruikt en er zijn nooit klachten gekomen. Paraguay en andere Zuid-Amerikaanse landen gebruiken het al jaren. Hier komt stevia origineel vandaan. Het is dus niet kankerverwekkend. Ondanks de vele positieve eigenschappen heeft het jaren geduurd eer stevia goedgekeurd werd als zoetstof door de Europese Unie. Hier komt opnieuw de macht van de multinationals in beeld. De voedsellobby’s hebben het tegengehouden. Zoals eerder gezegd willen ze ons ten eerste verslaafd maken aan suikers om zeker te zijn van hun omzet. Ten tweede was de grootindustrie nog niet klaar om stevia massaal op te markt te brengen. Zij stuurden allerlei opkopers erop uit, maar er was niet genoeg oogst om het massaal te gebruiken. Daarom hebben zij de voorbije jaren de plantjes opgekocht en kweken zij nu stevia op velden in ontwikkelingslanden. De industrie is er nu dus pas klaar voor. Vanaf 14 november is stevia officieel goedgekeurd en mag het gebruikt worden in ons voedsel en dranken. Er werd een aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vastgelegd op 4 milligram per kilogram lichaamsgewicht. Aangezien dit niet veel is werd er een strikte lijst vastgelegd van producten waarin stevia gebruikt mag worden. Hierop staan vooral frisdrank, snoep en chocolade. Koekjes behoren hier niet toe. Koekjesfabrikant Vermeiren is hier niet gelukkig mee. Het bedrijf experimenteerde in 1994 al met stevia. Zij wilden een lijn met dieetkoekjes op basis van dit plantje op de markt brengen, maar dat mocht niet aangezien stevia illegaal was tot voor 14 november van dit jaar. Zijn interesse bleef, maar ook nu schuif hij er langs af. Weeral maar eens een voorbeeld van de macht van de voedsellobby?

De consumenten kunnen misschien wel overtuigd worden van de positieve effecten van stevia, maar stevia zal moeilijk te herkennen zijn op de verpakkingen. Het zal tussen de kleine lettertjes terecht komen want bedrijven mogen dit niet in het groot op hun verpakkingen schrijven met bijvoorbeeld een foto van het plantje bij. Stevia gaat een E-nummer krijgen. E-nummers zijn codes van de Europese Unie die alle toegelaten aanvullende producten krijgen. Het wordt dus zeer moeilijk om stevia te herkennen in de winkel!

Stevia mag misschien wel een uitstekend alternatief zijn, maar suiker volledig vervangen kan het niet. Suiker geeft smaak, maar ook vorm en textuur aan een product. Denk hierbij maar bijvoorbeeld aan dikte en kleur. Voor bijvoorbeeld cake, taart of ketchup is suiker onmisbaar. Bovendien is suiker een goed bewaarmiddel. Hoe lang kan je bijvoorbeeld koekjes of Coca-Cola wel niet bewaren?








Bronnen:

Panorama, Het Nieuwe Zoet, tv-programma, Canvas, 1 december 2011.

Onrust over aspartaam, internet, (30 december 2011), (http://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=3209).

De gevaren van zoetstof, internet, (30 december 2011), (http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/gezonde-voeding/42528-de-gevaren-van-zoetstof.html).

FRIPONT, C., Zoetstoffen wel veilig?, internet, 27 september 2008, (http://www.gezondweb.be/gezondweb/rubrieken/voedingrecepten/voedingsdossiers/voedingsingredienten/zoetstoffenwelveilig.htm).

Zoetstoffen en suiker: een overzicht, internet, (30 december 2011), (http://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=5942).

Panorama 1/12, Het Nieuwe Zoet, internet, (30 december 2011), (http://actua.canvas.be/panorama/archief/panorama-112-het-nieuwe-zoet/).

De waarheid over suiker, internet, (30 december 2011), (http://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=6410).

E-nummer, internet, (23 december 2011), (http://nl.wikipedia.org/wiki/E-nummer).

Wonderplant stevia: voordelen van deze zoetstof op een rijtje, internet, Het Laatste Nieuws, 14 november 2011, (http://www.hln.be/hln/nl/33/Fit-Gezond/article/detail/1347878/2011/11/14/Wonderplant-stevia-voordelen-van-deze-zoetstof-op-een-rijtje.dhtml).

Belgische chocolade met stevia op komst, internet, De Redactie, 14 november 2011, (http://www.deredactie.be/cm/vrtnieuws/binnenland/1.1153946).